Được xem là một điều bí ẩn nữa của đảo Phục Sinh, Rongorongo là tên của
bản thảo viết bằng chữ tượng hình do những cư dân đầu tiên của đảo viết
ra. Rongorongo xuất hiện một cách đầy bí ẩn vào vào những năm 1700
trong khi cư dân những vùng đảo lân cận còn chưa có chữ viết. Ngôn ngữ
này đã biến mất từ lâu khiến cho việc giải mã bản thảo trở nên vô vọng.
Thực dân châu Âu cấm đoán ngôn ngữ này vì nguồn gốc ngoại giáo của
người dân trên đảo.


Thành phố Helike biến mất như thế nào?

Nhà
văn Hy Lạp Pausanias đã miêu tả lại cảnh tượng trận động đất kinh hoàng
đã phá hủy thành phố Helike trong (Ảnh: LiveScience) một đêm, kéo theo
một cơn sóng thần khủng khiếp nhấn chìm tất cả những gì còn sót lại của
thủ phủ phồn thịnh một thời.

Thủ đô của các nước liên minh vùng
Achaean này là trung tâm thờ phụng thần biển cả Poseidon. Ngoài các văn
tự Hy Lạp cổ, không có dấu hiệu gì cho thấy thành phố này đã từng tồn
tại cho đến khi một nhà khảo cổ phát hiện đồng tiền Helike có chạm khắc
hình đầu thần Poisedon.

Năm 2001, hai nhà khảo cổ đã xác định
được vị trí của thành phố Helike bên dưới một lớp bùn và sỏi. Công tác
khai quật đang được tiến hành và các nhà khoa học hy vọng sẽ tìm hiểu
được quá trình lớn mạnh và diệt vong của thành phố được một số người
xem là thành phố Atlantis trong huyền thoại.


Xác ướp đầm lầy

Cho
đến nay đã có hàng trăm xác ướp – chủ yếu từ thời đồ sắt – được phát
hiện ở vùng đầm lầy phía bắc châu Âu. Phần nhiều các xác ướp được bảo
quản rất tốt có niên đại đến 2000 năm và mang dấu vết của việc bị tra
tấn và bạo lực. Những vết tích đáng sợ này khiến các nhà khoa học phải
đặt giả thiết rằng họ là nạn nhân của một nghi thức cúng tế của người
xưa.


Sự sụp đổ của Đế chế Minoan

Trong
khi các sử gia ngày càng khám phá thêm nhiều nguyên nhân khiến Đế chế
La Mã sụp đổ thì bí ẩn vẫn bao trùm lên sự biến mất của Đế chế Minoan.
Cách đây khoảng 3.500 năm, một trận động đất xảy ra trên đảo Thera đã
cuốn đi tất cả sự sống trên đảo Crete, nơi xuất phát câu chuyện về một
vị vua và con quái vật đã ăn thịt ông ta. Những tấm bảng đất sét do các
nhà khảo cổ phát hiện ra lại cho thấy đế chế này vẫn còn tồn tại sau đó
khoảng 50 năm trước khi biến mất hoàn toàn. Các giả thiết về sự sụp đổ
bao gồm một lớp tro núi lửa làm mùa màng thất bát hoặc họ đã bị quân Hy
Lạp chiếm quyền.


Các cột đá Carnac

Công
trình đá Stonehenge ở Anh vẫn còn là bí ẩn đối với các nhà khoa học
nhưng công trình Carnac tại bờ biển Brittany đông bắc Pháp có lẽ còn
gây tò mò hơn nữa.

Hơn 3000 cột đá cự thạch được sắp xếp thành
một đường hoàn hảo trải dài hơn 12 km. Truyền thuyết địa phương kể rằng
những cột đá này là một quân đoàn La Mã bị pháp sư Merlin hóa đá. Một
nhà khoa học nghiên cứu công trình hơn 30 năm lại giả thiết rằng những
cột đá này là một công cụ dự báo động đất. Nhân dạng của những người
thuộc thời kỳ đồ đá mới xây dựng công trình này hiện vẫn còn nằm trong
vòng bí ẩn.


Robin Hood là ai?

Các
sử gia vẫn tiếp tục tìm kiếm nhân vật Robin Hood huyền thoại, một hiệp
sĩ rừng xanh cướp của người giàu chia cho dân nghèo và danh sách những
người tình nghi xuất hiện khá nhiều tên tuổi. Trong số đó bao gồm một
người chạy trốn đến Yorkshire tên Robert Hod, Hobbehod và một Robert
Hood vùng Wakefield. Việc lọc ra những cái tên trở nên ngày càng phức
tạp vì “Robin Hood” mang nghĩa người sống ngoài vòng pháp luật như
trong trường hợp của William Le Fevre. Người này sau đó đổi họ thành
RobeHod, theo như những ghi chép của tòa án. Cuộc tìm kiếm nhân vật
huyền thoại này trở nên khó khăn hơn vì về sau những người kể chuyện
lại thêu dệt thêm nhiều nhân vật câu chuyện, ví dụ như Hoàng tử John và
Richard Dũng Mãnh.


Sự mất tích của một binh đoàn La Mã

Sau
khi một đội quân La Mã kém cỏi của tướng Crassus bị quân Parthians đánh
bại, người ta cho rằng một nhóm nhỏ tù binh chiến tranh đã lang thang
qua sa mạc và cuối cùng gia nhập vào quân đội của 17 năm sau. Sử gia
Ban Gu sống ở Trung Quốc thế kỷ thứ nhất có ghi lại một trận đối đầu
với đội quân lạ lùng chiến đấu theo đội hình vảy cá, một nét đăc trưng
của quân đội La Mã.

Một sử gia thuộc Đại học Oxford so sánh các
tài liệu cổ và cho rằng tàn quân La Mã đã xây dựng một thị trấn nhỏ tên
Liqian gần sa mạc Gobi (cách viết của từ “La Mã" theo tiếng Trung). Các
nhà khoa học đang tiến hành thử nghiệm DNA đế chứng minh cho giả thiết
trên và để giải thích một số đặc điểm của hậu duệ hiện nay: mắt màu
lục, tóc vàng và thú vui đấu bò.


Bản thảo Voynich

Bản
thảo viết tay Voynich có lẽ là quyển sách khó đọc nhất trên thế giới.
Di vật 500 tuổi này được phát hiện vào năm 1912 ở một thư viện ở Rome,
bao gồm 240 trang chữ viết và tranh minh họa hoàn toàn xa lạ. Các nhà
mật mã đã ra sức giải mã chữ viết lạ lùng này nhưng chưa ai thành công.
Thậm chí một số người còn cho đây chỉ là một trò đùa của người xưa. Tuy
nhiên, phân tích quyển sách cho thấy bản viết tay này dường như tuân
theo các cấu trúc và quy luật của một ngôn ngữ thật sự.


Xác ướp hồ Tarim

Trong
một cuộc khai quật bên dưới lưu vực Tarim phía tây Trung Quốc, các nhà
khảo cổ đã phát hiện ra hơn 100 xác ướp có tuổi thọ hơn 2000 năm.
Victor Mair, một giáo sư đại học đã hết sức ngạc nhiên khi đối mặt với
các xác ướp tóc vàng, mũi dài trong một cuộc trưng bày ở viện bảo tàng
đến nỗi năm 1993 ông đã quay lại để thu thập các mẫu DNA.

Xét
nghiệm DNA đã củng cố giả thiết của ông là các xác ướp này mang bộ gien
của người châu Âu. Văn tịch cổ Trung Quốc thuộc thế kỷ thứ I trước Công
nguyên có đề cập đến những nhóm người định cư da trắng được gọi là Bai,
Yeuzhi và Tocharians. Tuy nhiên, vẫn chưa có lời giải thích nào về
nguyên nhân tại sao những người này lại xuất hiện ở đây.


Sự biến mất của nền văn minh Thung lũng Indus

Nền
văn minh Thung lũng Indus trải dài từ tây Ấn đến Afghanistan và dân số
lên đến 5 triệu người. Đây là nền văn minh lâu đời nhất được biết đến
của Ấn Độ. Cho đến tận năm 1922, ông John Marshall khai quật thành phố
đã phát hiện ra một nền văn hóa cực kỳ “vệ sinh”. Có hệ thống thoát
nước cực kỳ phức tạp và những bồn tằm được thiết kế hoàn hảo. Điều kỳ
lạ là không có bằng chứng khảo cổ cho thấy sự tồn tại của quân đội, nhà
vua, nô lệ, mâu thuẫn xã hội hoặc các tệ nạn phổ biến thời cổ đại.